Federik Niçe vdiq ne me 25 gusht 1900, ne moshen 56 vjecare, duke
len pas nje trashigimi shkrimesh te shkelqyera, pasojat dhe ndikimi i
te cilave doli ne drit vetem vetem ne shekullin e njezet. Jeta e tij
qe e mbushur me konstraste te thella. Ai u edukua ne nje mjedis te
mbisunduar kryesisht nga femra e, megjithate mbrojti fillozofine me
mashkullore, ate te mbinjeriut. Ai bente thirje per shprehjen me te
plote te vitalitetit njerzor ne emer te vullnetit per pushtet, por
prapseprap besonte se sublimimi dhe kontrolli perbejne cilesite e
verteta njerezore. Skrimet e tij radhiten nder me te kuptueshmet te
shkruara ndonjehere, megjithate ai i mbylli ditet e fundit ne cmenduri
te pa shpreses.
Federik Vilheilm Niçe, i cili gezonte emrin e e mbretit te atehershem
te Prusise, u linde ne Rocken, province e Saksonise, me 15 tetore 1844.
Kur ishte 4 vjec i vdiq babai, ndaj ai u rit ne nje familje qe perbehej
nga nena, motra, gjyshja dhe dy tetot. Ne moshen 14 vjecare e derguan
ne shkollen e famshme ne Pforta, ku per gjashte vjet iu nenshtrua nje
disipline intelektuale te rrepte. Aty shkelqeu vecanerishte ne gjuhet
klasike, fe dhe letersi gjermane.
Kur Universiteti i Baselit kerkoi nje kandidate per ne katedren e
fillozofise, emri Niçe u shqua si i padiskutueshem. ai nuk e kishte
perfunduar akoma doktoraturen, por disa nga artikujte te tij te botuar
kishin terhequr vemendjen per nivelin shkencor te jashtezakonshem. Me
rekomandimet ngulmuese dhe entuaziaste te profesorit te tij Riçel, Niçe
u emeruar profesor Universiteti qe ne moshen 24 vjecar. Menjeher pas
emerimit te tij ne Universitetin e Baselit, Universiteti i Lajpcigut i
dha Niçes graden e doktoratures pa mbrojtje. Ne maj te vitit 1869 ai
mbajti leksionin e tij te pare ne tem Homeri dhe filolofia klasike.
Niçe ne librin e tij te pare Lindja e tragjedise nga shpirti i muzikes
(1872) Me e gjate ishte miqesia e Niçes me kolegun e tij me te vjeter
Jakob Burkhard, historian i shquar, me te cilen ai ndante magjepsjen e
perbashket qe gjenin tek Greqia e lashte dhe Italiane e Rilindjes.
Shendeti i lige dhe mungesa e deshires ndaj detyrave ne universitetin e
ben Niçen te largohet nga profesioni i profesorit ne vitin 1879 ne
moshen 34 vjecare.
len pas nje trashigimi shkrimesh te shkelqyera, pasojat dhe ndikimi i
te cilave doli ne drit vetem vetem ne shekullin e njezet. Jeta e tij
qe e mbushur me konstraste te thella. Ai u edukua ne nje mjedis te
mbisunduar kryesisht nga femra e, megjithate mbrojti fillozofine me
mashkullore, ate te mbinjeriut. Ai bente thirje per shprehjen me te
plote te vitalitetit njerzor ne emer te vullnetit per pushtet, por
prapseprap besonte se sublimimi dhe kontrolli perbejne cilesite e
verteta njerezore. Skrimet e tij radhiten nder me te kuptueshmet te
shkruara ndonjehere, megjithate ai i mbylli ditet e fundit ne cmenduri
te pa shpreses.
Federik Vilheilm Niçe, i cili gezonte emrin e e mbretit te atehershem
te Prusise, u linde ne Rocken, province e Saksonise, me 15 tetore 1844.
Kur ishte 4 vjec i vdiq babai, ndaj ai u rit ne nje familje qe perbehej
nga nena, motra, gjyshja dhe dy tetot. Ne moshen 14 vjecare e derguan
ne shkollen e famshme ne Pforta, ku per gjashte vjet iu nenshtrua nje
disipline intelektuale te rrepte. Aty shkelqeu vecanerishte ne gjuhet
klasike, fe dhe letersi gjermane.
Kur Universiteti i Baselit kerkoi nje kandidate per ne katedren e
fillozofise, emri Niçe u shqua si i padiskutueshem. ai nuk e kishte
perfunduar akoma doktoraturen, por disa nga artikujte te tij te botuar
kishin terhequr vemendjen per nivelin shkencor te jashtezakonshem. Me
rekomandimet ngulmuese dhe entuaziaste te profesorit te tij Riçel, Niçe
u emeruar profesor Universiteti qe ne moshen 24 vjecar. Menjeher pas
emerimit te tij ne Universitetin e Baselit, Universiteti i Lajpcigut i
dha Niçes graden e doktoratures pa mbrojtje. Ne maj te vitit 1869 ai
mbajti leksionin e tij te pare ne tem Homeri dhe filolofia klasike.
Niçe ne librin e tij te pare Lindja e tragjedise nga shpirti i muzikes
(1872) Me e gjate ishte miqesia e Niçes me kolegun e tij me te vjeter
Jakob Burkhard, historian i shquar, me te cilen ai ndante magjepsjen e
perbashket qe gjenin tek Greqia e lashte dhe Italiane e Rilindjes.
Shendeti i lige dhe mungesa e deshires ndaj detyrave ne universitetin e
ben Niçen te largohet nga profesioni i profesorit ne vitin 1879 ne
moshen 34 vjecare.