Zbulohen eshtrat e Mona Lizës

Lisa Gherardini mendohet të ketë lindur në Firence në vitin 1479. Në moshën 16- vjeçare ajo u bë bashkëshortja e dytë e një tregtari pambuku, që quhej Francesco del Giocondo, me të cilin pati pesë fëmijë. Pas vdekjes së bashkëshortit, ajo shkoi të jetonte tek manastiri i urdhrit fetar të San Orsolas, 4 vitet e fundit të jetës së saj. Ajo besohet se ka vdekur në moshën 63-vjeçare,në vitin 1542, sipas një dokumenti gjysmak që Pallanti ka zbuluar tre vjet më parë, gjatë kërkimeve të tij të shumta.

Lisa Gherardini vdiq në Firence në vitin 1542 dhe u varros në tokat e urdhrit françeskan të San Orsolas. Përgjatë shekujve, tokat dhe ambientet e urdhrit janë përdorur në fillim si punishte duhani, më pas si universitet fetar, por në vitin 1989 u shndërrua në barakë për forcën italiane, Guardia di Finanzia. Ndërtuesit nuk e kishin fare idenë që aty ishte vendpushimi final i modeles më të famshme në botë dhe vetëm në vitin 2007, gjatë gërmimeve për të bërë një parking të nëndheshëm, themelet e kishës së vjetër u çrrënjosën dhe bashkë me to disa varre të vjetra.

E keqja është se varret, së bashku me eshtrat, u morën nga një ekskavator, u ngarkuan në një makinë të madhe transporti dhe u hodhën në një pirg të madh dheu në periferi të Firences. Giusepe Pallanti, një ekspert i Da Vinçit, deklaron me keqardhje se “tani nuk ka më asnjë shans që të zbulohen eshtrat e vërteta të Mona Lizës, sepse aty kishte të paktën 100 varre dhe nuk kemi asnjë të dhënë se cila prej tyre është Mona Liza. Pirgu i dheut është pothuaj 100 metra i lartë. Fatkeqësia ka ndodhur që në momentin që askush nuk pyeti se çfarë ka qenë kjo godinë më përpara, vlerat e saj, historia e saj, janë shumë të rëndësishme për artin botëror”.

Pallanti, autori i librit “Njohja e Mona Lizës:origjina e vërtetë e modeles së Da Vinçit”, shtoi se “është shumë e trishtueshme, një katastrofë e vërtetë që varri i Mona Lizës u shkatërrua dhe ata nuk e dinin se çfarë sakrilegji po bënin. Atyre thjesht u duheshin disa magazina shtesë për Guardia di Finanza.”

Lisa Gherardini mendohet të ketë lindur në Firence në vitin 1479. Në moshën 16-vjeçare ajo u bë bashkëshortja e dytë e një tregtari pambuku, që quhej Françesko del Giocondo, me të cilin pati pesë fëmijë. Pas vdekjes së bashkëshortit, ajo shkoi të jetonte tek manastiri i urdhrit fetar të San Orsolas, 4 vitet e fundit të jetës së saj.

Ajo besohet se ka vdekur në moshën 63-vjeçare, në vitin 1542, sipas një dokumenti gjysmak që Pallanti ka zbuluar tre vjet më parë, gjatë kërkimeve të tij të shumta. Ai gjeti një libër funeralesh të vjetër, në të cilin shkruhej: “Lisa di Francesco del Giocondo vdiq më 15 korrik 1542 dhe u varros në San Orsola”. Portreti i saj, i cili është ndër pikturat më të kushtueshme në botë dhe njihet me emrin e famshëm “Mona Lisa”, ndodhet në Muzeun e Luvrit në Paris. Ai u pikturua nga gjeniu Da Vinçi në vitin 1506, kur ajo ishte vetëm 24 vjeçe.

Tani, si dëmshpërblim, qeveria akordoi një fond prej 23 milionë eurosh për shkatërrimin e magazinave të Guardia di Finanzës dhe për ndërtimin e një muzeu dhe qendre artistike në San Orsola, aty ku ishte varri i Lisa Gherardinit. Qendra pritet të përfundojë në vitin 2015. “Ndërtimi i kësaj qendre është një mrekulli, – thotë Pallanti, – ajo duhet të ishte bërë shumë kohë më parë. Madje, unë këmbëngul që ajo të mbajë emrin e Lisa Gherardinit. Do të jetë një përkujtimore e mrekullueshme e saj dhe e Leonardo da Vinçit”.