Pershendetje vizitor i nderuar...
Me sa duket, ju nuk jeni identifikuar akoma ne faqen tone, ndaj po ju paraqitet ky mesazh per tju kujtuar se ju mund te identifikoheni qe te merrni pjese ne
diskutimet dhe temat e shumta te forumit tone.

- Ne qofte se ende nuk keni nje Llogari personale ne forumin ton, mund ta hapni nje te tille duke u Regjistruar
-Regjistrimi eshte falas dhe ju merr koh maksimumi 1 min...

- Duke u rregjistruar ju do te perfitoni te drejta te lexoni edhe te shprehni mendimin tuaj

-Gjithsesi ju falenderojme shume, per kohen qe fute ne dispozicionper te n'a vizituar ne faqen tone.

Ose Indefitikohu Nese Je I Regjistruar

Me Respekt// Staffi

Join the forum, it's quick and easy

Pershendetje vizitor i nderuar...
Me sa duket, ju nuk jeni identifikuar akoma ne faqen tone, ndaj po ju paraqitet ky mesazh per tju kujtuar se ju mund te identifikoheni qe te merrni pjese ne
diskutimet dhe temat e shumta te forumit tone.

- Ne qofte se ende nuk keni nje Llogari personale ne forumin ton, mund ta hapni nje te tille duke u Regjistruar
-Regjistrimi eshte falas dhe ju merr koh maksimumi 1 min...

- Duke u rregjistruar ju do te perfitoni te drejta te lexoni edhe te shprehni mendimin tuaj

-Gjithsesi ju falenderojme shume, per kohen qe fute ne dispozicionper te n'a vizituar ne faqen tone.

Ose Indefitikohu Nese Je I Regjistruar

Me Respekt// Staffi
Would you like to react to this message? Create an account in a few clicks or log in to continue.
Kurse Anglish Online .::: wWw.mylanguagecenter.al:::.
Mirė se erdhėt nė mesin tonė .::: wWw.forumijone.albanianforum.net/:::.

You are not connected. Please login or register

LEONIDA – MBRETI SPARTAN (video)

Go down  Message [Page 1 of 1]

universy

universy
Admin
Admin

LEONIDA – MBRETI SPARTAN (video) Leonidha

Mbreti legjendar i Spartės, emri i tė cilit ėshtė lidhur tashmė me betejėn e lashtė, betejėn e Termopilėve, qė u bė nė muajin Gusht tė vitit 488. Leonida ishte vėllai i mbretit Kleomen A’ , vėndin e tė cilit dhe trashėgoi. Kur Persėt arritėn tek ngushtica e Termopilėve, po i priste Leonida sė bashku me 6 000 luftėtarė, tė cilėt prisnin pėrforcime tė tjera nga Sparta. Pėr tė shmangur njė masakėr tė kotė, pėrzuri shumicėn e ushtarėve , duke mbajtur me vete vetėm 300 Spartanėt dhe 700 Tespevsėt, tė cilėt nuk pranuan tė linin vėndin e tyre tė betejės. Leonida qėndroi me njė trimėri tė madhe nė vėndin e tij, duke thėnė pėrgjigjjen mė tė lavdishme tė njė lideri nė histori,kur i kėrkuan tė dorėzonte armėt, (sipas Plutarkut) ‘’Molon Lave’’ ose ‘’ Ec e Merri’’. Duke u bindur ligjeve tė Spartės dhe duke krijuar nė kėtė mėnyrė njė qėndrim tė pėrjetshėm sakrifice dhe atdhedashjeje.

Pėrdori me njė zgjuarsi tė veēantė, formimin fizik tė ngushticės, duke sulmuar dhe duke u mbrojtur me rradhė tė thella, duke tėrhequr nė ngushticė Persėt, duke shfrytėzuar moralin e lartė dhe fuqinė e ushtarėve tė tij.

Persėt arritėn tė bėnin njė manovrim nė pozicionin e tyre me ndihmėn e Efialtit – (nga ky personazh del fjala makth, nė greqisht), qė duke kaluar nga njė shteg sekret qė pėrdornin kafshėt, morėn pozicion nė shpinėn e Grekėve. Duke luftuar me njė ngazėllim tė thellė, grekėrit nėn urdhėrat e Leonidės, ranė nė fushėn e betejės nga i pari e deri tek i fundit, nė atė betejė treditore qė u bė njė simbol i historisė botėrore.

Lavdia e betejės sė Termopilėve, pavarėsisht humbjes, kishte njė rezultat moral shumė tė rėndėsishėm mbi rezultatin e sulmit pėrfundimtar, pasi arriti tė pėrhapte tmerrin nė ushtrinė Perse dhe njėkohėsisht si njė pėrpjekje mbrojtėse arriti tė fitonte kohė tė ēmuar nė mėnyrė qė lufta tė fitohej , nė luftėn e flotave detare nė Salaminė.

Por nuk mund tė shikojmė Leonidėn si njė personalitet tė veēuar, por tė lidhur me jetėn dhe edukimin spartan.

Atėherė, ēfarė ėshtė ajo qė bėri Leonidėn dhe Spartanėt kaq tė veēante si luftėtarė? Historianėt na thonė se duhet tė shikojmė nė thellėsi tė historisė, dhe sidomos edukimin dhe stėrvitjen qė merrnin Spartanėt qė nga mosha 7 vjeēare e deri nė burrėrimin e tyre.

Shprehja mė karakteristike pėr tė shprehur qėndrimin e Spartanėve kundrejt luftės, ishte shprehja qė Nėna Spartane i thoshte djalit tė saj kur po ikte pėr luftė, ‘’ I tan i epi tas’’ ose ‘’kthehu me mburojėn ose mbi tė’’. Nėna pėrshėndeste tė birin e saj duke i kujtuar se detyra e tij ishte tė luftonte me guxim pėr atdheun e tij, duke ndėruar armėt dhe nėse ishte e nevojshme dhe tė vdiste pėr tė. Kjo fjali e famshme fsheh mentalitetin e njė populli qė mbeti nė histori si njė shembull i njė jete tė thjeshtė, tė plotė dhe tė ndershme, dhe tė mbushur me dinjitet dhe vetėsakrificė. Kėto janė idealet qė himnon Leonida me kėtė veprim vetėrefuzimi. Dhe Leonida, si mbreti i denjė i njė populli tė tillė, dha i pari shėmbullin.

Pėr Leonidėn, ashtu si edhe pėr tė gjithė Spartanėt, virtyti mė i madh, ishte gadishmėria e sakrifikimit nė detyrėn e mbrojtjes dhe shpėtimit tė atdheut tė tyre. Qėndrimi i tij pėrpara betejės dhe vdekjes ishte analog me edukimin dhe mentalitetin e popullit tė tij.

Nė 40 vitet qė zgjaste shėrbimi , Spartani nuk ishte i detyruar tė punonte, por tė pėrgatitej pėrditė pėr luftė. Qė kur mbushinin shtatė vjeē, integroheshin nė grupe, ku dhe merrnin edukimin pėrkatės tė ‘’Agogjisė’’ . Kur mbushnin moshėn 20 vjeē atėherė fillonin ecurinė e tyre nė ushtri.

Deri nė moshėn 30 vjeēare jetonin nė ndėrtesa qė quheshin ‘’Andreia’’ ose ‘’ Burrėrorėt’’ dhe vetėm pas tė tridhjetave mund tė flinin nė shtėpitė e tyre, dhe kjo vetėm natėn. Nė jetėn e pėrditshme mbreti nuk shijonte nderime apo kujdesime tė veēanta por vetėm respektin dhe vlerėsimin e bashkėluftėtarėve tė tij. Madje dhe nė fushėn e betejės jetonte pa lukse dhe ruajtje dhe pėrsa i pėrket momentit tė luftės ishte gjithmonė i pari nė rrjeshtin e luftėtarėve.

Njė zakon tradicional pėrpara betejės ishte tė pastronin derisa tė shkėlqenin armėt e tyre, tė kujdeseshin pėr trupin dhe tė krihnin flokėt e tyre. Nė kėtė mėnyrė tregonin se ishin tė vendosur dhe gati pėr betejėn, duke besuar se akoma dhe para vdekjes duhej tė paraqiteshin tė pastėr dhe tė bukur. Pak para pėrplasjes, bėnin njė sakrifice dhe nėn shoqėrinė e himneve fillonin betejėn. Periudha mortore e tė rėnėve nė betejė zgjaste 11 ditė, ndėrsa ditėn e 12 vinin fund mortit. Luftėtarėt i varrosnin tė mbuluar me mantelin e kuq dhe pa asnjė objekt tė ēmuar, duke treguar nė kėtė mėnyrė se gjėja mė e ēmuar e tyre ishte pjesėmarrja e tyre nė ushtrinė Spartane. Leonida u rrit brėnda njė sistemi ku individualizmi humbet pėrpara skuadrės dhe se pjesa ėshtė e nevojshme dhe e aftė vetėm kur ekziston pėr tė ndihmuar skuadrėn.
Leonida dha njė pėrgjigjje karakteristike kur u pyet se pėrse trimat preferojnė njė vdekje tė lavdishėm kundrejt njė jete tė palavdishme, dhe ai u pėrgjigj ‘’ sepse atė e konsiderojnė si njė karakteristikė tė natyrės sė paarsyeshme, ndėrsa vdekjen e quajnė si njė karakteristikė tė qėnies sė Arsyeshme’’.


Pėr Leonidėn dhe 300 Spartanėt ėshtė shkruar njė pllakė monumentale nga Simonidi, ku thotė : ‘’ O i huaj, shko e thuaju Lakedemonėve (spartanėve) se kėtu shtrihen ata tė cilėt vdiqėn duke nderuar ligjet e tyre ” dhe kjo jep njė rėndėsi mė tė madhe fjalėve ” kėtu shtrihen ata” , nėse do tė konsiderojmė se Leonida e dinte se nuk do tė vinin pėrforcime nga Sparta.

Nė monumentin mė tė ri qė sot ndodhet nė ngushticėn e Termopilėve pėr nder tė Leonidės, aty ku ndodhet dhe statuja e tij, ėshtė skalitur pėrgjigja qė Leonida i dha Kserksit kur ai i kėrkoi tė dorėzonte armėt: ‘’Molon Lave’’ ose ‘’Ec e Merri ’’.

Nė Spartė ekziston statuja e Leonidės qė e paraqet si njė luftėtar pa mustaqe, me njė pėrkrenare tė stilit Attik njė vepėr e fillimit tė shekullit tė 5 para erės sonė, dhe nga pozicioni i trupit tė tij mund tė arrijmė nė konkluzion se mbante nė dorėn e tij tė majtė mburojen e ngritur, ndėrsa me dorėn e djathtė mbante heshtėn lart. Kjo statujė u pėrputh me Leonidėn qė nga momenti i parė kur u zbulua, pavarėsisht se nuk ekziston ndonjė shkrim apo provė qė mund ta vėrtetojė njė gjė tė tillė.