Ky ėshtė njė studim i ri qė thekson vėrtetėsinė e asaj qė ėshtė shpallur nė Kuran para katėrmbėdhjetė shekujsh, pėr faktin se shkencėtarėt kanė konstatuar se shikimi i femrave ndikon nė kujtesėn e shkurtėr te njeriu.
Njė studim i ri holandez, tė cilin e ka bėrė njėri prej hulumtuesve te studentėt dhe studentet e universitetit tregon faktin se vetėm prezenca e vajzave joshėse dhe biseda me to shkakton ērregullime te meshkujt, ua dobėson kujtesėn dhe zvogėlon mendėsinė e tyre nė njė shkallė tė lartė.
Shkencėtarėt deklarojnė se sa mė e madh tė jetė joshja dhe ngashėnjimi i saj, aq i lartė do tė jetė edhe ndikimi. Shkencėtarėt kėtė fenomen e komentojnė duke thėnė se qelizat e trurit qė bėjnė pėrpunimin e tė dhėnave dhe marrjen e vendimeve ndikohen nga prezenca e femrės, shikimin dhe bisedėn me tė.
Ky studim ėshtė fokusuar nė tematikėn e magjepsjes, joshjes dhe pispillosjes.
Shikimi nė femrėn e pispillosur ndikon qė njeriu tė humbasė ndėrgjegjen dhe arsyetimin e tij dhe si rezultat i kėsaj nuk mund tė merret vendimi i duhur dhe i drejtė gjatė dhe pas shikimit nė njė periudhė tė shkurtėr derisa tė mėnjanohet ndikimi.
Kėsisoj, vėllezėr tė nderuar arrijmė tė kuptojmė pėrse Allahu i Lartėsuar na ka urdhėruar me uljen e shikimit. Ai thotė: "Thuaju besimtarėve qė tė ulin shikimet e tyre (nga e ndaluara) dhe ta ruajnė nderin e tyre (nga marrėdhėniet e jashtėligjshme)! Kjo ėshtė mė mirė pėr ta! Me tė vėrtetė, Allahu ėshtė i Dijshėm pėr atė qė bėjnė ata" (Nur, 30)
Meditoni mbi fjalėn e Allahut qė ėshtė shprehur me "Thuaju besimtarėve", pėr tė na pėrkujtuar prezencėn e tė Dėrguarit tė Allahut, lavdėrimi dhe paqja e Allahut qoftė mbi tė, nė mes nesh, sikur na urdhėron nė ēdo moment tė ulim shikimin. Ky sqarim hyjnor na kujton tė Dėrguarin nė kėtė situatė, me shpresė se do ta pėrkujtojmė biografinė e tij tė pastėr, moralin e tij si dhe faktin se i Dėrguari asnjėherė nuk ka shikuar ndonjė femėr me epsh.
Meditoni kėtė shprehje tė mrekullueshme: "Kjo ėshtė mė mirė pėr ta!". Shikimi i femrave e infekton tė menduarit, logjikėn dhe i dėmton qelizat e trurit dhe ērregullon proceset e tė menduarit nė tė, ndėrsa kur njeriu largohet nga shikimi i kėtyre tė ndaluarave, truri i tij vepron nė mėnyrė shumė mė efektive dhe me lehtėsi mund tė marrė vendim tė drejtė.
Shikoni se si e pėrfundon Allahu i Lartėsuar kėtė ajet madhėshtor me fjalėt e Tij: "Me tė vėrtetė, Allahu ėshtė i Dijshėm pėr atė qė bėjnė ata" nė mėnyrė qė tė na kujtojė mbikėqyrjen e Allahut ndaj nesh nė ēdo moment. Ai gjithashtu thotė: "Allahu e di shikimin e pėrvjedhur tė syrit dhe atė qė fsheh zemra" (Gafir, 19).
Kjo konsiderohet metoda mė e mirė pėr shėrim, pėr faktin se psikologėt thonė se ndjenja e njeriut pėr mbikėqyrjen e jashtme mund ta pengojė nga kryerja e tė ndaluarave.
Gjithashtu shikoni se si ka filluar urdhri, me uljen e shikimit "qė tė ulin shikimet e tyre (nga e ndaluara)", pastaj me ruajtjen e nderit "dhe ta ruajnė nderin e tyre (nga marrėdhėniet e jashtėligjshme)!" ngase Allahu i Madhėrishėm dėshiron qė tė na largojė ēdo dyshim apo akt qė ēon drejt tė keqes. Shikimi ėshtė hapi i parė drejt mėkatit. Njeriu kur e ul shikimin e tij, pa dyshim se ndien kėnaqėsi mahnitėse. Kėtė ka paralajmėruar edhe i Dėrguari i Allahut, lavdėrimi dhe paqja e Allahut qoftė mbi tė, se shikimi ėshtė shigjetė prej shigjetave tė Iblisit, kush e ul atė (shikimin) duke pasur frikė prej Allahut, atij Allahu ia kompenson dritė, me ē'rast gjen kėnaqėsi nė zemrėn e tij.
Nė fund, dėshiroj tė theksoj se njė numėr dijetarėsh muslimanė kanė bėrė njė studim rreth ndikimit tė shikimit tė ndaluar dhe vazhdimėsinė e tė shikuarit tė grave. Ata kanė konstatuar se shikimi i grave trashėgon shumė sėmundje, nė krye tė tyre artherosclerosis, si rezultat i shpėrthimit qė shkaktojnė kėto shikime, gjithashtu presioni i gjakut dhe disa ērregullime psikologjike tė cilat vėrehen gjatė pleqėrisė si dhe sėmundje tė tjera.
Allahu i Lartėsuar deshi tė na pastrojė, pėr kėtė shkak Ai thotė: "Allahu dėshiron qė t'jua pranojė pendimet tuaja, por ata qė jepen pas epsheve, dėshirojnė qė tė largoheni krejtėsisht nga udha e drejtė" (Nisa, 27)
Shėnim: Studimet tregojnė se ndikimi i femrės sė zbuluar ėshtė shumė mė i lartė sesa i femrės sė thjeshtė. Nga kėtu kuptojmė se pėrse Islami ndaloi zbulimin e femrės. Madje, i Dėrguari i Allahut, lavdėrimi dhe paqja e Allahut qoftė mbi tė, ka paralajmėruar femrėn nga zbulimi dhe ka lajmėruar se ajo nuk do ta shijojė erėn e xhenetit pėrveē nėse pendohet.
I Dėrguari ka lajmėruar se zbulimi, joshja dhe dalja e femrave "tė veshura, por tė zhveshura, kokat e tyre janė si gungat e deveve, tė dobėta", janė prej shenjave tė kiametit. Dhe vėrtet, kudo qė tė kthehemi vėrejmė gjurmė prej gjurmėve tė zbulimit, qoftė nė kanalet satelitore, nė rrugė, nė ambientet e punės...
Gjithnjė duhet kujtuar urdhri hyjnor: "Thuaju besimtarėve qė tė ulin shikimet e tyre (nga e ndaluara) dhe ta ruajnė nderin e tyre (nga marrėdhėniet e jashtėligjshme)! Kjo ėshtė mė mirė pėr ta! Me tė vėrtetė, Allahu ėshtė i Dijshėm pėr atė qė bėjnė ata" (Nur, 30).
Njė studim i ri holandez, tė cilin e ka bėrė njėri prej hulumtuesve te studentėt dhe studentet e universitetit tregon faktin se vetėm prezenca e vajzave joshėse dhe biseda me to shkakton ērregullime te meshkujt, ua dobėson kujtesėn dhe zvogėlon mendėsinė e tyre nė njė shkallė tė lartė.
Shkencėtarėt deklarojnė se sa mė e madh tė jetė joshja dhe ngashėnjimi i saj, aq i lartė do tė jetė edhe ndikimi. Shkencėtarėt kėtė fenomen e komentojnė duke thėnė se qelizat e trurit qė bėjnė pėrpunimin e tė dhėnave dhe marrjen e vendimeve ndikohen nga prezenca e femrės, shikimin dhe bisedėn me tė.
Ky studim ėshtė fokusuar nė tematikėn e magjepsjes, joshjes dhe pispillosjes.
Shikimi nė femrėn e pispillosur ndikon qė njeriu tė humbasė ndėrgjegjen dhe arsyetimin e tij dhe si rezultat i kėsaj nuk mund tė merret vendimi i duhur dhe i drejtė gjatė dhe pas shikimit nė njė periudhė tė shkurtėr derisa tė mėnjanohet ndikimi.
Kėsisoj, vėllezėr tė nderuar arrijmė tė kuptojmė pėrse Allahu i Lartėsuar na ka urdhėruar me uljen e shikimit. Ai thotė: "Thuaju besimtarėve qė tė ulin shikimet e tyre (nga e ndaluara) dhe ta ruajnė nderin e tyre (nga marrėdhėniet e jashtėligjshme)! Kjo ėshtė mė mirė pėr ta! Me tė vėrtetė, Allahu ėshtė i Dijshėm pėr atė qė bėjnė ata" (Nur, 30)
Meditoni mbi fjalėn e Allahut qė ėshtė shprehur me "Thuaju besimtarėve", pėr tė na pėrkujtuar prezencėn e tė Dėrguarit tė Allahut, lavdėrimi dhe paqja e Allahut qoftė mbi tė, nė mes nesh, sikur na urdhėron nė ēdo moment tė ulim shikimin. Ky sqarim hyjnor na kujton tė Dėrguarin nė kėtė situatė, me shpresė se do ta pėrkujtojmė biografinė e tij tė pastėr, moralin e tij si dhe faktin se i Dėrguari asnjėherė nuk ka shikuar ndonjė femėr me epsh.
Meditoni kėtė shprehje tė mrekullueshme: "Kjo ėshtė mė mirė pėr ta!". Shikimi i femrave e infekton tė menduarit, logjikėn dhe i dėmton qelizat e trurit dhe ērregullon proceset e tė menduarit nė tė, ndėrsa kur njeriu largohet nga shikimi i kėtyre tė ndaluarave, truri i tij vepron nė mėnyrė shumė mė efektive dhe me lehtėsi mund tė marrė vendim tė drejtė.
Shikoni se si e pėrfundon Allahu i Lartėsuar kėtė ajet madhėshtor me fjalėt e Tij: "Me tė vėrtetė, Allahu ėshtė i Dijshėm pėr atė qė bėjnė ata" nė mėnyrė qė tė na kujtojė mbikėqyrjen e Allahut ndaj nesh nė ēdo moment. Ai gjithashtu thotė: "Allahu e di shikimin e pėrvjedhur tė syrit dhe atė qė fsheh zemra" (Gafir, 19).
Kjo konsiderohet metoda mė e mirė pėr shėrim, pėr faktin se psikologėt thonė se ndjenja e njeriut pėr mbikėqyrjen e jashtme mund ta pengojė nga kryerja e tė ndaluarave.
Gjithashtu shikoni se si ka filluar urdhri, me uljen e shikimit "qė tė ulin shikimet e tyre (nga e ndaluara)", pastaj me ruajtjen e nderit "dhe ta ruajnė nderin e tyre (nga marrėdhėniet e jashtėligjshme)!" ngase Allahu i Madhėrishėm dėshiron qė tė na largojė ēdo dyshim apo akt qė ēon drejt tė keqes. Shikimi ėshtė hapi i parė drejt mėkatit. Njeriu kur e ul shikimin e tij, pa dyshim se ndien kėnaqėsi mahnitėse. Kėtė ka paralajmėruar edhe i Dėrguari i Allahut, lavdėrimi dhe paqja e Allahut qoftė mbi tė, se shikimi ėshtė shigjetė prej shigjetave tė Iblisit, kush e ul atė (shikimin) duke pasur frikė prej Allahut, atij Allahu ia kompenson dritė, me ē'rast gjen kėnaqėsi nė zemrėn e tij.
Nė fund, dėshiroj tė theksoj se njė numėr dijetarėsh muslimanė kanė bėrė njė studim rreth ndikimit tė shikimit tė ndaluar dhe vazhdimėsinė e tė shikuarit tė grave. Ata kanė konstatuar se shikimi i grave trashėgon shumė sėmundje, nė krye tė tyre artherosclerosis, si rezultat i shpėrthimit qė shkaktojnė kėto shikime, gjithashtu presioni i gjakut dhe disa ērregullime psikologjike tė cilat vėrehen gjatė pleqėrisė si dhe sėmundje tė tjera.
Allahu i Lartėsuar deshi tė na pastrojė, pėr kėtė shkak Ai thotė: "Allahu dėshiron qė t'jua pranojė pendimet tuaja, por ata qė jepen pas epsheve, dėshirojnė qė tė largoheni krejtėsisht nga udha e drejtė" (Nisa, 27)
Shėnim: Studimet tregojnė se ndikimi i femrės sė zbuluar ėshtė shumė mė i lartė sesa i femrės sė thjeshtė. Nga kėtu kuptojmė se pėrse Islami ndaloi zbulimin e femrės. Madje, i Dėrguari i Allahut, lavdėrimi dhe paqja e Allahut qoftė mbi tė, ka paralajmėruar femrėn nga zbulimi dhe ka lajmėruar se ajo nuk do ta shijojė erėn e xhenetit pėrveē nėse pendohet.
I Dėrguari ka lajmėruar se zbulimi, joshja dhe dalja e femrave "tė veshura, por tė zhveshura, kokat e tyre janė si gungat e deveve, tė dobėta", janė prej shenjave tė kiametit. Dhe vėrtet, kudo qė tė kthehemi vėrejmė gjurmė prej gjurmėve tė zbulimit, qoftė nė kanalet satelitore, nė rrugė, nė ambientet e punės...
Gjithnjė duhet kujtuar urdhri hyjnor: "Thuaju besimtarėve qė tė ulin shikimet e tyre (nga e ndaluara) dhe ta ruajnė nderin e tyre (nga marrėdhėniet e jashtėligjshme)! Kjo ėshtė mė mirė pėr ta! Me tė vėrtetė, Allahu ėshtė i Dijshėm pėr atė qė bėjnė ata" (Nur, 30).